Kerkstraat 9

KERKSTRAAT 9 – MUSSELKANAAL
.
Rijksmonumentale zaalkerk in Amsterdamse Schoolstijl – gerestaureerd, verduurzaamd en nu te koop als karaktervolle woon- en werkplek
.
Tussen de lange rechte lijnen van het kanaaldorp Musselkanaal staat een gebouw dat zich met stille overtuiging losmaakt van zijn omgeving. Geen woning, geen bedrijfspand, maar een voormalige kerk uit 1926 – expressief van vorm, ingetogen van toon. Hier is niet alleen gebouwd met baksteen, maar met visie. De paraboolvormige kap, het ambachtelijke metselwerk, de geometrische details en het theatrale interieur getuigen van de Amsterdamse School – een stijl die in Groningen slechts zelden zo compleet en zo gaaf is uitgevoerd.

Wie de monumentale voordeur opent, betreedt een ruimte die je niet tegemoetkomt met grandeur, maar met ritme, schaal en licht. De houten spanten buigen zich als kathedralenbogen over de kerkzaal, waarin de oorspronkelijke kleuren zijn hersteld: warm bordeauxrood, goudgeel en gebroken wit. Het is geen stilstaand decor, maar een plek die zich heeft weten aan te passen zonder zichzelf te verliezen.


AMSTERDAMSE SCHOOL IN GRONINGEN
De Amsterdamse School is een architectuurstroming die vanaf 1910 vooral in het westen van het land zichtbaar werd. In Groningen kreeg de stijl een eigen, soberder karakter. Minder uitgesproken in ornamentiek, maar niet minder overtuigend in vormtaal. Architect A.H. Kleinenberg ontwierp voor de Nederlandse Protestanten Bond een zaalkerk waarin de vormentaal van de Amsterdamse School is vertaald naar een Veenkoloniaal kerkgebouw. De uitvoering – door aannemer J. Bolt – toont liefde voor het ambacht, met zorgvuldig gemetselde muren, expressieve steunberen en verfijnde details in hout en glas.


RESTAURATIE, HERBESTEMMING EN INTERIEURBEHOUD
Het rijksmonument, gelegen op een perceel van 568 m² en met een gebruiksoppervlak van circa 110 m², kwam in 2018 in particuliere handen. Wat volgde was een voorbeeldige restauratie, uitgevoerd tussen 2019 en 2023 in nauwe samenwerking met restauratiearchitect Roel Kouwen, Monumentwacht Groningen, de gemeente Stadskanaal en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Exterieur én interieur zijn met aandacht aangepakt. Het paraboolvormige dak, met oranje Tuiles du Nord-pannen, is hersteld met gelijksoortig materiaal. De dakruiter, goten en dakkapellen zijn vernieuwd of geconsolideerd, het metselwerk is gerestaureerd, en ook de naoorlogse aanbouw is behouden en herbestemd.

Het interieur van de kerkzaal is opmerkelijk gaaf gebleven. De houten paraboolspanten, de driehoekige preekstoel, psalmborden, geometrische details en de originele kroonluchters zijn intact gebleven of met zorg hersteld. De oorspronkelijke kleurstelling is volledig teruggebracht. De kerkzaal is in gebruik als ontvangstruimte en werkruimte – onder meer voor antiekhandel en kleinschalige bijeenkomsten. De voormalige consistorie is verbouwd tot comfortabele woning met keuken, sanitair, slaapvide en cv-ruimte. Het orgelbalkon fungeert als logeerplek, met een zwaar gordijn voor privacy en warmtebehoud. De diepe tuin biedt rust, luwte en mogelijkheden voor uitbreiding, atelier of paviljoen.


BESTEMMING EN GEBRUIKSMOGELIJKHEDEN
De voormalige kerk aan de Kerkstraat 9 in Musselkanaal heeft sinds 2019 een geldige omgevingsvergunning voor gebruik als woning. Het college van burgemeester en wethouders van Stadskanaal heeft toestemming verleend voor afwijking van het bestemmingsplan, zodat het rijksmonument mag worden bewoond. De vergunning is verleend op basis van de ingediende tekeningen en geldt voor onbepaalde tijd.


DUURZAME RESTAURATIE EN EIGENTIJDS COMFORT
Tijdens de restauratie is nadrukkelijk aandacht besteed aan verduurzaming en gebruiksgemak, zonder het karakter van het monument aan te tasten. Dak en muren zijn van binnenuit geïsoleerd met hoogwaardige materialen zoals Isobooster-folie en PIR-platen. De woonruimte heeft vloerisolatie van steenwol; het dak is voorzien van HR++ dakramen. Verwarming vindt plaats via een nieuwe HR-combiketel in het woondeel en een krachtige pelletkachel in de kerkzaal, die gebruikmaakt van hernieuwbare brandstof. Glas-in-loodramen zijn voorzien van voorzetglas om een isolerende spouw te creëren. Alle deuren zijn voorzien van kierdichting; ramen zijn aangepast met HR++ glas of voorzetramen. Verlichting is vervangen door energiezuinige LED-lampen – ook in de historische kroonluchters.

Het hergebruik van materialen kreeg veel aandacht: originele dakpannen, houtwerk en paneeldeuren zijn behouden of teruggeplaatst. In de woonruimte zijn wandpanelen afkomstig uit een historisch spiegelpaleis verwerkt – een circulaire vorm van herbestemming die het interieur karakter geeft en het ambacht benadrukt. Dankzij deze aanpak is het gebouw niet alleen comfortabeler en energiezuiniger geworden, maar ook toekomstbestendig – zonder visueel of cultureel verlies.


LIGGING EN BEREIKBAARHEID
Kerkstraat 9 ligt aan een stille zijstraat in het hart van Musselkanaal, een langgerekt veendorp met voorzieningen als supermarkt, basisscholen en horeca. De ligging in de Groninger Veenkoloniën biedt rust, ruimte en lucht – met toch goede verbindingen. Via de N366 zijn Stadskanaal, Ter Apel en Emmen snel bereikbaar; de A7 (richting Groningen – Heerenveen) en de A28 (Assen – Zwolle – Utrecht) liggen op korte afstand. Groningen ligt op 40 minuten rijden, Assen op 50 minuten, Amsterdam op iets minder dan twee uur.


TIEN REDENEN OM DEZE KERK TE KOPEN
1. Zeldzaam gaaf voorbeeld van Amsterdamse School-architectuur in Groningen
2. Rijksmonument uit 1926, met zorg en vakmanschap gerestaureerd
3. Originele details behouden: houten spanten, preekstoel, kroonluchters, kleurstelling
4. Hoogwaardige verduurzaming zonder aantasting van monumentale waarde
5. Bestemming wonen is vergund - formeel vastgelegd en voor onbepaalde tijd toegestaan
6. Combinatie van wonen en werken is al gerealiseerd en functioneert in de praktijk
7. Diepe, rustige tuin met mogelijkheden voor uitbreiding, atelier of paviljoen
8. Centrale ligging met goede bereikbaarheid via N366, A7 en A28
9. Technisch uitstekend onderhouden, direct te betrekken
10. Bij uitstek geschikt voor wie zoekt naar karakter, ruimte en betekenis in wonen én werken


KORTOM: EEN GEBOUW DAT RUIMTE GEEFT – LETTERLIJK ÉN FIGUURLIJK
Aan de lange kanalen van Musselkanaal wacht een kerkje dat dromen tastbaar maakt. Wonen, werken, bewaren en benutten komen hier op natuurlijke wijze samen – onder houten spanten en een dak vol geschiedenis. Kerkstraat 9 in Musselkanaal is niet zomaar een kerkje, maar een plek voor wie een gebouw zoekt dat meewerkt, inspireert en draagt. Een monument waarin vakmanschap, geschiedenis en herbestemming samenkomen. Voor wie de waarde van architectuur wil bewonen – en er ruimte in ziet voor een nieuw verhaal.


INTERESSE?
Neem contact met ons op; we informeren graag over de mogelijkheden.